دکتر جنیفر لوکاس، متخصص پوست، می‌گوید خشکی پوست می‌تواند در هر سنی و به دلایل مختلفی برای هر کسی اتفاق بیفتد. اما با چند نکته مراقبت از پوست و تغییرات کوچک در روتین روزانه، می‌توانید رطوبت پوست خود را بهبود بخشیده و از برگشت خشکی پوست جلوگیری کنید.

دکتر لوکاس توضیح می‌دهد که چرا خشکی پوست ایجاد می‌شود و چه اقداماتی می‌توانید برای مراقبت از آن انجام دهید.

علل شایع پوست خشک و پوسته‌پوسته صورت 

یکی از علل خشکی پوست، پیری است. پوست شما با افزایش سن به‌طور طبیعی رطوبت خود را از دست می‌دهد. بنابراین، در حدود سن ۶۰ سالگی، بیشتر افراد پوست خشک دارند.

اما دلایل دیگری نیز وجود دارد که ممکن است در سنین پایین‌تر دچار خشکی پوست شوید، از جمله: 

  • شرایط پزشکی: از جمله دیابت، بیماری تیروئید و بیماری کلیوی.
  • داروها و درمان‌ها: مانند استاتین‌ها (برای کاهش کلسترول)، دیورتیک‌ها (برای کاهش مایعات) و شیمی‌درمانی.
  • ترکیب و رنگ پوست: طبق گفته انجمن آکادمی پوست آمریکا، پوست‌های سیاه، قهوه‌ای و سفید تمایل به خشکی بیشتری نسبت به پوست‌های با رنگ متوسط دارند.
  • بیماری‌های پوستی: مانند درماتیت آتوپیک، درماتیت سبورئیک و پسوریازیس.
  • سیگار کشیدن: که علائم پیری را تسریع می‌کند.
  • قرار گرفتن در معرض محیط: آب و هوای سرد و خشک یا اشعه ماوراء بنفش (UV) که می‌تواند با گذشت زمان باعث آسیب به پوست شود.

چگونه از شر خشکی پوست صورت خلاص شویم؟

چه پوست شما چند لکه خشک داشته باشد(پوست مختلط) چه مثل صحرای ساهارا خشک باشد، می‌توانید وضعیت را بهبود ببخشید. اهداف درمان خشکی پوست عبارتند از:

  • بازگرداندن رطوبت پوست
  • جلوگیری از بازگشت خشکی پوست
  • تسکین پوست

درمان مورد نیاز برای بهبود خشکی پوست می‌تواند بسته به میزان خشکی و علت آن متفاوت باشد. دکتر لوکاس معمولاً این مراحل را توصیه می‌کند:

  1. حفظ رطوبت پوست

رطوبت پوست شما با افزایش سن به‌طور طبیعی کاهش می‌یابد. مقدار چربی (سبوم) تولید شده توسط پوست شما حدود سن 40 سالگی به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد. به همین دلیل، حفظ رطوبت تولید شده توسط پوست در هر سنی بسیار مهم است - به‌خصوص زمانی که پوست خشک دارید.

برای حفظ رطوبت پوست:

  • از آب داغ که می‌تواند باعث خشکی پوست شود، هنگام دوش گرفتن یا شستن صورت خود استفاده نکنید.
  • از مالش یا ساییدن پوست خود که می‌تواند لایه بالایی رطوبت پوست را از بین ببرد، خودداری کنید.
  • از محصولاتی که پوست را خشک می‌کنند، مانند رتینول و تونرهای قابض، دوری کنید. اگر محصولات ضد پیری مانند رتینول بخشی از برنامه شما هستند، ممکن است نیاز داشته باشید که با استفاده از محصولاتی که رطوبت را افزایش می‌دهند، مانند هیالورونیک اسید، اثرات خشک‌کنندگی آن را خنثی کنید.

دکتر لوکاس می‌گوید: «حتی انجام اقدامات کوچک، مانند استفاده از آب خنک‌تر هر زمان که امکان دارد، می‌تواند به تسکین پوست خشک کمک کند و در حفظ رطوبت پوست بسیار مؤثر باشد.» 

  1. مرطوب کردن پوست

مرطوب کردن پوست چندین بار در روز، کلید کاهش و پیشگیری از خشکی پوست صورت است.  یک روتین مراقبت از پوست داشته باشید و بلافاصله - ظرف پنج دقیقه - بعد از شستن صورت، مرطوب کننده بزنید.

دکتر لوکاس برای افزایش اثر بخشی، توصیه می‌کند مرطوب‌کننده‌ای را انتخاب کنید که حاوی ترکیبات زیر باشد:

  • سرامیدها: مولکول‌های چربی که سد محافظ پوست شما را تقویت می‌کنند.
  • هیالورونیک اسید: ماده‌ای که به‌طور طبیعی در بافت بدن شما یافت می‌شود اما با افزایش سن و عوامل محیطی کاهش می‌یابد.
  • اسکوالان: ترکیبی روغنی که در انسان، حیوان و گیاه یافت می‌شود و می‌تواند به تسکین التهاب و قرمزی و در عین حال افزایش رطوبت کمک کند.

 او می‌افزاید: «محصولات فانتزی زیادی در بازار وجود دارد، اما شما فقط به مرطوب‌کننده‌ای نیاز دارید که مقداری از رطوبت از دست رفته پوست شما را جبران کند. می‌توانید محصولاتی با این ترکیبات را در داروخانه‌ها پیدا کنید.»

برای نقاط بسیار خشک، با استفاده از محصولی بر پایه پترولیوم ژلی (مانند وازلین)، بلافاصله پوست خود را مرطوب کنید. قبل از خواب، وازلین را به‌آرامی روی نقطه خشک پوست خود بمالید، این کار می‌تواند به سرعت رطوبت را بازگرداند. اگر کل صورتتان خشک است، می‌توانید روش «اسلاگینگ» را امتحان کنید - مالیدن یک لایه نازک پترولیوم ژلی (وازلین) روی کل صورت. اگر متوجه شدید که با این روش جوش می‌زنید، ممکن است نیاز باشد استفاده از آن را قطع یا محدود کنید.

بهترین کرم مرطوب کننده

  1. مراقبت ملایم از پوست خشک

وقتی پوست خشک می‌بینید، اولین غریزه شما ممکن است لایه برداری و از بین بردن پوسته‌ها باشد. اما دکتر لوکاس هشدار می‌دهد که مراقب باشید، زیرا بسیاری از محصولات لایه بردار می‌توانند بیشتر از اینکه مفید باشند، مضر باشند.

او می‌گوید: اغلب اوقات، شما چیزی را که فکر می‌کنید پوست خشک است از بین می‌برید. اما با این کار بیشتر از آنچه که انتظار دارید  را از بین می‌برد. حالا باید پوست آسیب‌دیده جدید را درمان کنید. اگر به لایه برداری ادامه دهید، ممکن است خودتان را در یک چرخه تکراری (و آزاردهنده) قرار دهید.

پوست خشک بسیار حساس است، بنابراین رویکرد ملایمی داشته باشید. پوست خود را خشک کنید و هنگام شستن و مرطوب کردن به ارامی به پوست خود دست بزنید. 

  1. محصولات مورد استفاده روی صورت خود را بررسی کنید

چه پوست شما به‌طور مزمن خشک باشد چه فقط یک لکه خشک جدید مشاهده کرده باشید، به محصولات مورد استفاده روی صورت خود و ترکیبات موجود در آن توجه کنید. دکتر لوکاس توصیه می‌کند که فقط به مرطوب‌کننده و فیس واش خود توجه نکنید. لوازم آرایش و شامپو نیز می‌توانند باعث خشکی پوست شوند.

در مورد مراقبت از پوست، مطمئن شوید که محصولاتی را انتخاب می‌کنید که مخصوص پوست صورت ساخته شده‌اند. این محصولات باید بدون عطر باشند، که با بی‌بو بودن متفاوت است. محصولات بی‌بو اغلب هنوز حاوی همان مواد شیمیایی تحریک‌کننده محصولات معطر هستند.

دکتر لوکاس می‌گوید: «برای جلوگیری از علائم پیری، اغلب به سراغ رتینول می‌رویم. اما این ممکن است پوست شما را خشک کند. سعی کنید تعادل بین محصولاتی که شما را جوان نگه می‌دارند و محصولاتی که پوست شما را مرطوب نگه می‌دارند، پیدا کنید. برخی از محصولات، مانند محصولاتی که حاوی هیالورونیک اسید هستند، می‌توانند خشکی رتینول را خنثی کنند.» 

  1. از پوست خود در برابر خورشید محافظت کنید

مهم نیست که  در آب و هوای آفتابی و گرم یا خشک و سرد زندگی میکنید. محافظت از پوست در برابر شرایط جوی آسیب‌رسان و خطرات محیطی بسیار مهم است.

پوست شما می‌تواند با قرار گرفتن در معرض موارد زیر آسیب دیده و خشک شود: 

  • سولار
  • نور خورشید
  • آب و هوای سرد و خشک
  • باد

 دکتر لوکاس می‌گوید: «در جوانی انتخاب‌های هوشمندانه‌ای برای پوست خود داشته باشید تا از خشکی پوست در سنین بالاتر جلوگیری کنید. از پوست خود محافظت کنید و از اشعه‌های مضر ماورا بنفش اجتناب کنید. مهم نیست که در کجا زندگی می‌کنید، یک مرطوب‌کننده روزانه حاوی ضدآفتاب انتخاب کنید. و مطمئن شوید که پوست خود را از آفتاب و هوای سرد محافظت می‌کنید.» 

  1. ترمیم آسیب‌های قبلی پوست

پوست خشک و پوسته‌پوسته اغلب نتیجه یک عمر آسیب پوست در اثر اشعه‌های ماورا بنفش و محصولات مضر است.

دکتر لوکاس توضیح می‌دهد: «با افزایش سن، این آسیب‌ها تجمع می‌یابند. کارهایی وجود دارد که می‌توانیم برای درمان پوست‌های بالغ انجام دهیم، اما این درمان‌ها معمولاً به مراقبت متخصص پوست نیاز دارند.»

درمان‌های آسیب‌های پوستی عبارتند از: 

  • کرم‌های شیمی درمانی موضعی که به درمان لکه‌های پیش سرطانی خشک کمک می‌کنند.
  • درمان فتودینامیک که از نور و داروهای شیمیایی برای از بین بردن سلول‌های پیش سرطانی استفاده می‌کند.
  • لایه برداری‌های شیمیایی و شستشوها که پوست را در یک محیط کنترل‌شده لایه برداری می‌کنند.
  • درمان‌های لیزری که سطح پوست را بازسازی می‌کنند.
  • تزریق اسید هیالورونیک که رطوبت را افزایش می‌دهد.

لایه برداری پوست صورتپوست صورت بعداز استفاده از لایه‌بردار شیمیایی

 

دکتر لوکاس می‌گوید: «گزینه‌های زیادی برای از بین بردن سلول‌های آسیب‌دیده پوست و احیای پوست سالم وجود دارد. فقط به ماهیت آسیب بستگی دارد.» 

  1. درمان بیماری‌های زمینه‌ای

درمان بیماری زمینه‌ای پوست یا سایر بیماری ها که باعث خشکی پوست شما می‌شود، به تسکین مشکل کمک خواهد کرد.

بیماری‌های که ممکن است باعث خشکی پوست شوند عبارتند از: 

  • بیماری‌های خود ایمنی
  • بیماری کبد
  • سرطان پوست
  • بیماری‌های پوستی
  • مشکلات تیروئید 

دکتر لوکاس توضیح می‌دهد: «اگر خشکی نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر باشد، معمولاً در جاهای دیگری غیر از صورتتان پوست خشک خواهید داشت. در بسیاری از موارد، علائم دیگری مانند درد بدن یا درد مفاصل را نیز مشاهده خواهید کرد.»

اگر تاکنون به بیماری زمینه‌ای پزشکی مبتلا نشده‌اید، اما مشکوک هستید، در مورد نگرانی‌های خود با پزشک خانوادگی خود صحبت کنید. 

چه زمانی برای خشکی پوست صورت باید به پزشک مراجعه کرد؟

 شما می‌توانید بیشتر مشکلات خشکی پوست را در خانه با تغییرات ساده در برنامه مراقبت از صورت خود درمان کنید. اما اگر خشکی پوست شما ادامه یافت، یک متخصص پوست یا سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی ممکن است بتوانند روند درمان را تسریع کنند یا علت زمینه‌ای را شناسایی کنند.

دکتر لوکاس خاطرنشان می‌کند: «بیشتر خشکی‌های صورت قابل درمان هستند، اما مواردی وجود دارد که بهتر است پزشک به آن نگاهی بیندازد.»

اگر خشکی پوست شما موارد زیر را دارد، از یک متخصص پوست مشورت بگیرید:

  • ظاهر مرطوب و قرمز داشته باشد که ممکن است نشانه‌ای از درماتیت سبورئیک، حساسیت به مخمر طبیعی روی صورت شما باشد.
  • خارش‌دار و تحریک‌کننده باشد تا جایی که در فعالیت‌های روزانه و کیفیت زندگی شما اختلال ایجاد کند.
  • بهبود نیابد، به‌خصوص اگر مسن‌تر هستید.
  • مداوم و صورتی رنگ باشد که می‌تواند نشانه‌ای از سلول‌های پیش سرطانی باشد.

 

دکتر لوکاس می‌گوید: «یک متخصص پوست همچنین می‌تواند به شما کمک کند تا از بروز مجدد خشکی پوست جلوگیری کنید. کلید داشتن پوست سالم و لطیف، پیشگیری است. در هر سنی مرطوب کردن پوست خود را اولویت  قرار دهید و با استفاده روزانه از ضدآفتاب، به پوست خود کمک کنید تا عوارض جانبی پیری را کاهش دهد.»